Co to jest pełzanie zakresu i jak go uniknąć?

Zanim wyjaśnimy, jak uniknąć pełzania zakresu w projektach, musimy zrozumieć, czym jest zakres projektu i pełzanie zakresu.

Jaki jest zakres projektu?

W uproszczeniu zakres projektu odnosi się do całej pracy, która jest wymagana do ukończenia projektu. Możesz użyć struktury podziału pracy (WBS), aby pomóc Ci zidentyfikować wszystkie indywidualne zadania, działania i elementy dostarczane Twoich projektów. Następnie będziesz potrzebować deklaracji zakresu, która jest dokumentem planowania projektu, w którym definiujesz zakres swojego projektu.

Co to jest pełzanie zakresu w zarządzaniu projektami?

Pełzanie zakresu ma miejsce, gdy zmiany są wprowadzane w zakresie projektu bez żadnej procedury kontrolnej, takiej jak żądania zmiany. Zmiany te wpływają również na harmonogram projektu, budżet, koszty, alokację zasobów i mogą zagrozić realizacji kamieni milowych i celów. Pełzanie zakresu jest jednym z najczęstszych zagrożeń związanych z zarządzaniem projektami.

Ogólnie rzecz biorąc, pełzanie zakresu występuje, gdy nowe wymagania projektowe są dodawane przez klientów projektu lub innych interesariuszy po rozpoczęciu realizacji projektu. Często te zmiany nie są odpowiednio sprawdzane. Dlatego oczekuje się, że zespół projektowy wykona więcej zadań, rezultatów i kamieni milowych przy tych samych zasobach i w tym samym czasie, co pierwotny zakres.

Z drugiej strony możesz skończyć z projektem z wieloma zatwierdzonymi, przemyślanymi zmianami, które nigdy się nie kończą, ponieważ za każdym razem, gdy myślisz, że skończyłeś, nowe wymaganie projektu, takie jak nowa funkcja produktu, pojawia się w Twojej skrzynce odbiorczej i musisz wprowadzić więcej zmian.

Aby kontrolować zakres projektu i zapobiegać rozszerzaniu się zakresu, będziesz potrzebować planów dotyczących zakresu, zmian i zarządzania ryzykiem.

Plan Zarządzania Zakresem

Plan zarządzania zakresem jest składnikiem planu projektu, który opisuje, w jaki sposób zakres projektu zostanie ustalony i kontrolowany. Ten dokument zawiera strukturę podziału pracy, deklarację zakresu i proces, w którym zakres zostanie zatwierdzony przez interesariuszy jako punkt odniesienia dla projektu.

Plan zarządzania zakresem pomaga kierownikom projektów upewnić się, że interesariusze rozumieją podstawę zakresu projektu i sposób, w jaki zmiany w nim wpłyną na ogólny plan zarządzania projektem.

Plan zarządzania zmianą

Oczywiście zmiany zachodzą w projektach cały czas, ale ważne jest, aby mieć plan zarządzania zmianą, aby móc kontrolować te zmiany. Bardzo rzadko projekty przebiegają dokładnie tak, jak zostało to określone w planie projektu. W większości przypadków kierownicy projektów muszą dostosować harmonogram, budżet i zakres. Jednak bez kontroli nad procesem zarządzania zmianami, kierownik projektu ma niewielkie szanse, aby nadążać za pracą i efektywnie zarządzać projektem.

Ryzykowny plan zarządzania

W przypadku, gdy pełzanie zakresu nastąpi, ponieważ interesariusze, klienci lub członkowie zespołu nie przestrzegali procedur zarządzania zakresem i zmianą, będziesz musiał odwołać się do swojego planu zarządzania ryzykiem. Plan zarządzania ryzykiem projektu to dokument, który określa strategie, role, obowiązki i finansowanie zarządzania ryzykiem. W prostych słowach jest to plan, który zawiera wszystkie informacje potrzebne do zapobiegania i łagodzenia zagrożeń, takich jak rozszerzenie zakresu.

Przykład pełzania zakresu

Przez trzy miesiące kierownik projektu otrzymał zadanie dostarczenia nowego oprogramowania. Po kilku tygodniach fazy planowania sponsor projektu dodał do produktu nowe funkcje. Po tym, jak kierownik projektu uwzględnił nowe wymagania w zakresie projektu, sponsor wprowadził jeszcze więcej zmian zgodnie z życzeniem klientów projektu.

Oczywiście kierownik projektu odpowiedział, że nowe funkcje produktu nie będą stanowić problemu, jeśli zostaną złożone wnioski o zmianę i jeśli otrzyma więcej zasobów do wykonania dodatkowej pracy, która została dodana do zakresu. Pod koniec trzymiesięcznego terminu sponsor był zdenerwowany i skarżył się, że projekt jest opóźniony, a klienci oczekiwali rezultatów. Wyjściowy plan projektu był zbyt ambitny, aby dodatkowe prace nadchodziły zgodnie z harmonogramem, wyjaśnił kierownik projektu.

Czy możesz zgadnąć, co stało się później? Tak. Kierownik projektu został usunięty z projektu, oskarżony przez sponsora o „zbyt powolność”. Jest to typowy przykład pełzania zakresu. Mimo że nowe funkcje produktu zostały dodane poprzez żądania zmian i było wystarczająco dużo zasobów do wykonania dodatkowych zadań, ograniczenie czasowe nie uległo zmianie i dlatego kierownik projektu nie dostarczył ich w ramach zaplanowanego planu bazowego projektu.

Jak uniknąć pełzania zakresu?

Nie pozwól, aby pełzacz zakresu sparaliżował Twój projekt. Poniżej przedstawiono pięć sposobów kontrolowania zakresu projektu.

1. Udokumentuj wymagania projektu

Najważniejszą rzeczą, aby uniknąć rozszerzania zakresu, jest udokumentowanie wymagań projektu. Jasna definicja wymagań projektowych pozwala określić zakres projektu. Porozmawiaj ze wszystkimi interesariuszami projektu i użytkownikami, aby dowiedzieć się, czego dokładnie chcą od projektu. Zapisz to. Zarządzaj konfliktami. Powiedzmy, że jeden z interesariuszy chce, aby jego nowa strona internetowa była niebieska, a klient – ​​zielony, znajdź kogoś do arbitrażu i podjęcia ostatecznej decyzji. Ustal priorytety wymagań, ponieważ może nie być możliwe wykonanie wszystkich.

Zapisywanie wszystkiego, co mówią interesariusze, może być czasochłonne, ale gdy już to zrobisz, uchwyć wszystkie wymagania w dokumencie. Ten dokument jest znany jako plan zarządzania wymaganiami i powinien zawierać wszystkie informacje potrzebne do zarządzania wymaganiami projektu, takie jak sposób ich śledzenia i proces ich zmiany. Udostępnij ten dokument online, aby każdy mógł go łatwo zobaczyć.

2. Skonfiguruj procesy kontroli zmian

Dokument wymagań jest tylko punktem wyjścia. Co się dzieje, gdy ktoś chce coś zmienić?

Nierealistyczne jest myślenie, że nic się nie zmieni. To, czego potrzebujesz, aby zapobiec rozszerzaniu się zakresu, to zarządzana, kontrolowana zmiana w projekcie. W tym celu potrzebny będzie plan zarządzania zmianą, który definiuje procedury procesu kontroli zmian, które muszą być przestrzegane, gdy plan projektu musi zostać zmieniony. Ponadto ważne jest, aby mieć plan zarządzania ryzykiem, który określa, jak często monitorowany będzie ogólny stan projektu, dzięki czemu można śledzić zagrożenia, takie jak rozszerzenie zakresu.

Proces kontroli zmian jest bardzo prosty. Zasadniczo ktoś sugeruje zmianę poprzez żądanie zmiany, która jest przeglądana, zatwierdzana lub odrzucana, a jeśli zostanie zatwierdzona, zostanie włączona do planu projektu. Jeśli Twoje oprogramowanie do zarządzania projektami ma funkcję zarządzania zmianami, użyj jej.

Skonfigurowanie procesu zarządzania zmianami w projekcie oznacza zastanowienie się, kto będzie przeglądał i zatwierdzał zmiany. Możesz omówić je ze sponsorem projektu lub na spotkaniu zespołu.

Bez procesu zmiana po prostu… się dzieje.

3. Utwórz przejrzysty harmonogram projektu

Użyj wymagań interesariuszy, aby określić zakres projektu. Następnie możesz użyć struktury podziału pracy (WBS), aby utworzyć szczegółową listę zadań. Harmonogram projektu jest wynikiem wiedzy o tym, co przyniesie Twój projekt; powinien pokazywać wszystkie wymagania i sposób ich osiągnięcia, w postaci zadań, działań i kamieni milowych. Jest to zwykle wykonywane na wykresie Gantta.

Możesz powiązać harmonogram projektu z dokumentem planu zarządzania wymaganiami, aby upewnić się, że niczego nie zapomniałeś.

Po nakreśleniu harmonogramu upewnij się, że zaplanowałeś jakiś nieprzewidziany wypadek. Jak wspomniano powyżej, zmiany się zdarzają. Pełzanie zakresu projektu występuje tylko wtedy, gdy zmiany nie były obsługiwane zgodnie z definicją w planie zarządzania zmianami.

4. Zweryfikuj zakres projektu z interesariuszami

Ważne jest, aby sprawdzić, czy właściwie zrozumiałeś wymagania interesariuszy. Myślisz, że to, co sponsor projektu ma na myśli odnośnie rezultatów projektu, może nie być tym, co miał na myśli. Często ludzie rozmawiają w sprzeczności, nie zdając sobie z tego sprawy. Poświęć trochę czasu, aby wrócić do swoich interesariuszy, takich jak klienci, inwestorzy lub sponsorzy projektów i udostępnić im dokumentację wymagań. Możesz również pokazać im swój harmonogram projektu i upewnić się, że wszystkie elementy, które oczekiwali, są reprezentowane na liście zadań.

Może się okazać, że zmienili zdanie na temat takich rzeczy, jak cechy produktu lub czas dostawy. Ważne jest, aby dostosować plan projektu na wczesnym etapie procesu planowania, aby zmniejszyć ryzyko pełzania zakresu, zamiast dowiedzieć się później po rozpoczęciu projektu.

Możesz również wykorzystać te dyskusje, aby porozmawiać ze swoim sponsorem i interesariuszami o procesie kontroli zmian. Wyjaśnij, w jaki sposób będziesz zarządzać zmianami w planie projektu i jakiej zgody będziesz od nich potrzebować, aby kontynuować. To dobry moment, aby przypomnieć im, że mogą mieć prawie wszystko, co chcą – jeśli są gotowi za to zapłacić i aby projekt trwał dłużej, jeśli zawierają nowe wymagania!

Jeśli interesariusze są „zbyt zajęci”, aby na tym etapie chcieć uzyskać szczegółowe informacje na temat harmonogramu, delikatnie przypomnij im, na jakim etapie się znajdujesz. Czasami słaba komunikacja oznacza, że ​​kluczowi interesariusze nie zostali poinformowani o tym, jak faktycznie zakończył się proces zbierania wymagań!

5. Zaangażuj członków zespołu projektowego

Gdy interesariusze projektu są zadowoleni, nie zaniedbuj upewnienia się, że członkowie zespołu projektowego są również zadowoleni. Muszą wiedzieć o procesie kontroli zmian io tym, jak to na nich wpłynie. Muszą być strażnikami, obrońcami zakresu projektu, a nie agentami zmian.

Czasami członkowie zespołu projektowego chcą być pomocni i zgodzą się coś zmienić bez stosowania formalnego procesu zarządzania zmianą. Wyjaśnij, że nie mogą zgodzić się na zmiany bez zatwierdzenia zmiany, ponieważ wpłynęłoby to na plan projektu i mogłoby spowodować rozszerzenie zakresu. Jeśli chcą pomóc interesariuszowi, najlepiej jest wyjaśnić proces kontroli zmian i zaoferować pomoc w udokumentowaniu zmiany.

Rozciąganie zakresu jest prawdziwym problemem w projektach, zwłaszcza gdy kierownik projektu, zespół i interesariusze nie rozumieją wpływu, jaki zmiany mogą mieć na zasoby, budżet i harmonogram. Na szczęście nie musi to być poważny problem, jeśli masz jasność co do początkowego zakresu projektu i starannie zarządzasz zmianami w planie projektu w trakcie jego cyklu życia.

Aby uniknąć rozszerzania zakresu i zarządzać stale zmieniającymi się wymaganiami projektu, potrzebujesz oprogramowania do zarządzania projektami online, które sprosta zadaniu, które oferuje funkcje zarządzania zmianami, aby dodawać nowe zmiany i przeglądać je w czasie rzeczywistym. Dzięki ProjectManager.com kierownik projektu może nadać priorytet tym zmianom i przydzielić pracę członkom zespołu, a gdy zmiana zostanie zatwierdzona, ktoś może natychmiast zająć się nią.

Pełzanie zakresu w zarządzaniu projektami, wyjaśnione przez PMP

Menedżerowie projektów zawsze czują, jak rozszerzają się zakresy swoich projektów, ale problem nadal występuje. Ten film przedstawia siedem sposobów na ograniczenie tego ryzyka, zanim Twoje projekty wykoleją się.

W recenzji: Pełzanie zakresu zarządzania projektami

Jennifer Bridges, PMP, oferuje ten krótki samouczek o tym, jak uniknąć pełzania zakresu w swoich projektach. Dostarcza techniki planowania, które można zastosować do zarządzania projektem zgodnie z planem, a także zarządzania zmianami. Przedstawia siedem sposobów zapobiegania i radzenia sobie z pełzaniem zakresu:

• Zdefiniuj zakres
• Zaloguj zmiany
• Zmiana linii bazowej
• Poproś o więcej funduszy i/lub zasobów
• Uważaj na znaki
• Ustaw priorytety
• Unikaj pułapek

Ważne jest, aby pamiętać, że czasami przyczyną pełzania zasięgu są twoje zasoby (ten artykuł pomoże ci określić, kiedy twój zespół wymknął się spod kontroli). Kto sprawia problemy w twoim projekcie, powodując pełzanie zakresu? Mogą to być członkowie zespołu lub interesariusze. Możesz użyć tych samych technik planowania, które zostały opisane powyżej, aby pomóc w zarządzaniu nimi.

Porada zawodowca : pamiętaj, aby mieć oko również na siebie! Jako kierownik projektu chcesz mieć pewność, że to nie Ty rozszerzasz zakres, dodając dodatkowe funkcje i wymagania. Rozwijanie zespołu współpracującego, który może swobodnie dyskutować i dzielić się wpływami na projekt, jest najlepszym sposobem wspierania projektu.

Film omawia wszystkie te kwestie bardziej szczegółowo. To dobry podkład, który usuwa ważną przeszkodę na drodze do pomyślnego zakończenia Twojego projektu.

Jak ProjectManager.com ogranicza pełzanie zakresu?

Zarządzanie pełzaniem zakresu jest trochę jak zarządzanie projektem. Musisz kontrolować wiele elementów i połączyć je jak puzzle. ProjectManager.com to wielokrotnie nagradzane oprogramowanie do zarządzania projektami, które organizuje projekty i zespoły tak, aby dotrzymać harmonogramu.

Gdy zmiany są sugerowane przez interesariuszy, musisz je uchwycić. Nasze oprogramowanie posiada nieograniczone miejsce do przechowywania plików, dzięki czemu szczegółowe zapisy można zapisywać w jednym miejscu. Gdy masz już wymagania, musisz je udostępnić, co jest jednym kliknięciem z naszym oprogramowaniem.

Gdy pojawi się zmiana, dodanie kontrolek jest najlepszym sposobem, aby upewnić się, że nie występuje pełzanie zakresu. Aby to zrobić, mamy tablice kanban, które wizualizują przepływ pracy. Kolumny są w pełni konfigurowalne, dzięki czemu możesz tworzyć takie, które są zatytułowane robienie, testowanie i gotowe. Teraz możesz śledzić każde żądanie i upewnić się, że nie wpłynie to negatywnie na większy projekt.

Jeśli zmiana zostanie wprowadzona do kolumny Gotowe, nadszedł czas, aby utworzyć harmonogram projektu, aby zaimplementować tę zmianę na osi czasu projektu. Tak jak w przypadku planu projektu, chcesz zaplanować pracę na jednym z naszych internetowych wykresów Gantta. W tym momencie możesz skonfigurować zadania, powiązać zależności i przydzielić członków zespołu do pracy.

Zanim będzie można wykonać ten plan projektu, interesariusze muszą go zobaczyć i zatwierdzić. Na szczęście udostępnianie wykresów Gantta interesariuszom jest proste, aby uzyskać ich aprobatę. Następnie możesz udostępnić plan zespołowi i ustalić priorytety swoich zadań, tak aby zasoby odpowiadały Twoim możliwościom. Trzymaj zasięg na dystans dzięki ProjectManager.com!

Dzięki za oglądanie.

Transkrypcja

Witam, jestem Jennifer Whitt, dyrektor ProjectManager.com. Witamy fanów ProjectManager.com. Myślę, że spodoba Ci się dzisiejsza sesja na tablicy, więc dziękujemy za dołączenie do nas w zapobieganiu pełzaniu zakresu.

Kto powoduje pełzanie zakresu w Twoim projekcie?

Cóż, czasami pękam, ponieważ moja podświadomość napisała Zapobieganie pełzaniu zakresu i wiem, że wszyscy już wcześniej doświadczyliśmy pełzania zakresu, ale lepiej jest rozpoznać pełzanie zakresu. Wiesz, zasoby w naszych projektach lub nasi interesariusze, a może nasi klienci, którzy są ludźmi, którzy zgłaszają problemy powodujące rozszerzenie zakresu.

Więc wydaje mi się, że ważne jest nie tylko wprowadzenie technik do zarządzania pełzającym zakresem, ale także pełzaniem lunety. Jak oni wyglądają?
Cóż, czasami myślimy, że zakres pełza, ludzie, którzy wtrącają zakres w naszym projekcie, wyglądają przerażająco. Może są podli. Ale dowiedzieliśmy się, że są bardziej prawdopodobne, że są to osoby, które lubisz najbardziej.

To ludzie, którzy przynoszą ci pączki i zabierają cię na lunch. To twój najlepszy kumpel. Chcesz dla nich zrobić wszystko. Więc to oni zawsze proszą o małe dodatki. O tym dzisiaj porozmawiamy. Oto kilka technik, które możemy zastosować, aby temu zaradzić.

7 wskazówek, jak unikać pełzania zakresu

Oto siedem wskazówek, których się nauczyłem, jak pozostać na dobrej drodze. Więc po pierwsze, zdefiniuj zakres. Ciągle jestem zdumiony tym, z iloma projektami pracuję i tak naprawdę nie określili zakresu. A może mają pojęcie, co to jest, ale ważne jest, aby znać i zdefiniować zakres z góry przed rozpoczęciem projektu, a nie po jego rozpoczęciu. Wiem, że się śmiejesz, bo też to widziałeś.

1. Zdefiniuj z góry zakres projektu

Dlatego ważne jest, aby zdefiniować to z góry, uzgodnić z zarządem kontroli zmian, interesariuszami i klientami oraz punktem odniesienia. Ważne jest, aby ustalić podstawowy zakres przed rozpoczęciem projektu.

2. Zmiany zakresu dokumentu

Następnie zarejestruj zmiany. Znowu, oto jeszcze jeden. Całkowicie zszokowany, gdy zmiany w projekcie lub zakresie nie są udokumentowane. Dlatego zalecamy udokumentowanie zmiany, ocenę zmiany, jaka zmiana lub jak wpłynie ona na Twoje projekty i zatwierdzenie.

Wiedz, co z nim zrobisz. Czy zamierzamy to zawiesić? Czy zatwierdzimy to, wdrożymy tę zmianę, co z nią zrobimy? Ważne jest, aby komisja kontroli zmian w Twoim projekcie wykonała to wezwanie, a nie Ty, kierownik projektu lub w inny sposób, zostaniesz na końcu z torbą projektu.

3. Przebuduj harmonogram projektu lub plan projektu

Po trzecie, zmiana planu bazowego, więc gdy te zmiany zostaną zatwierdzone lub włączone do projektu, ważne jest, aby ustalić linię bazową albo harmonogram, albo plan projektu. To jedna prosta rzecz, którą można zrobić, więc nie znam statystyk, na które patrzysz. Wiem, że kilka organizacji, w tym Gartner i wiele innych organizacji, stale przygląda się liczbie nieudanych projektów?

Zastanów się więc nad swoim źródłem. Jedno ze źródeł mówi, że 75% projektów kończy się niepowodzeniem. Cóż, większość z nich dotyczy tego obszaru, w którym ludzie nie przejmują kontroli nad zmianą. Jeśli tylko raz te zmiany zostaną uzgodnione przez interesariuszy i twoją radę kontroli zmian, a następnie zatwierdzone przez tę grupę, a następnie ponownie je ugruntować, możesz nie mieć nieudanego projektu. Jest to różnica między tym, czy jesteś w 75% nieudanych projektów, czy w 25% udanych.

Więc jeśli spojrzysz tylko na liczby, jeśli w pokoju jest dziesięciu kierowników projektów, to 7,5, lub jeśli zaokrąglisz to, ośmiu z was zarządza nieudanymi projektami, a dwóch z was odnosi sukcesy. Niewielka różnica może być tak mała, jak to, czy zarządzasz zmianami zakresu i ponownie ustalasz plany.

4. Poproś o dodatkowe fundusze lub zasoby

Po czwarte, poproś o dodatkowe fundusze lub zasoby. Więc teraz zmiany zostały zatwierdzone. Zmieniłeś linię bazową. Ale czasami niektórym ludziom trudno jest wrócić i poprosić o dodatkowe zasoby, fundusze potrzebne do wprowadzenia tych zmian. Jeśli zgadzasz się z tym, ale nie wrócisz i nie poprosisz o ludzi, fundusze, zasoby, których potrzebujesz, aby dokonać tych zmian, znowu jesteśmy z powrotem w statystykach.

5. Komunikuj się ze swoim zespołem projektowym i śledź postępy

Numer pięć, uważaj na znaki. Więc dla Ciebie jako kierownika projektu, zawsze obserwującego swój zespół, zachowania Twojego zespołu. Czujemy, że znaki pojawiają się, gdy robi się zbyt cicho, kiedy ludzie pracują, ale nie otrzymujesz żadnych sygnałów od zespołu ani żadnych informacji zwrotnych. Albo wszystko jest w porządku, gdy pytasz zespół projektowy lub członków zespołu: „Jak się sprawy mają?” i wszystko jest na dobrej drodze. Cóż, wydaje nam się, że to znaki, że coś może być nie tak.

Dlatego zawsze dobrze jest wrócić, sprawdzić członków zespołu, swój projekt, spojrzeć na rzeczy, które faktycznie są kończone i zobaczyć i ocenić „Czy naprawdę jesteś na dobrej drodze?” Czy zabierają ciasteczka, ciasteczka i pączki z lunety, wprowadzając te zmiany i robiąc to po cichu? Tylko po to, abyś pod koniec projektu dowiedział się, gdzie wkradł się twój zakres, a ty o tym nie wiedziałeś.

6. Ustaw priorytety

Numer sześć, ustal priorytety. Ponownie, wracamy do poprzednich kroków, mając tablicę kontrolną zmian do oceny i priorytetyzacji zmian. Dzieje się tak, gdy zwykle widzimy wiele grup, czasami z Twoim projektem i masz różnych interesariuszy z różnych, powiedzmy, jednostek biznesowych, którzy wprowadzają dla Ciebie zmiany, i wtedy dochodzi do kłótni. Niech rada kontroli zmian zdecyduje, które zmiany wymagają zatwierdzenia. Niech zrobi to tablica kontrolna zmian, w przeciwnym razie będziesz w złej sytuacji, w której nie chcesz być.

7. Unikaj pułapek pełzających

Numer siedem, unikaj pułapek. Widzieliśmy je wszystkie z teleskopu, w którym wkradają się małe frazy, które mówią: „Cóż, kiedy tam jesteś…” Lub „Kiedy to robisz, czy ty też możesz to zrobić?” Albo: „Wszystko, co musisz zrobić, to…” Mają proste rozwiązanie, chociaż nigdy wcześniej tego nie robili. Lub ten, który kocham najbardziej: „Hej, to nie potrwa tak długo”.

No cóż, na podstawie czego? Na podstawie czyjej oceny? Na podstawie tych, którzy nigdy wcześniej tego nie robili? Na podstawie braku zmian lub oceny? Są to więc małe pułapki, w których się znajdujemy, że kończymy na 75% lub nawet większej liczbie nieudanych projektów.

Muszę więc przyznać, że kiedy jestem klientem, to właściwie jestem pełzaczem, ponieważ to ja biorę ciastka, pączki i pizzę lub jakąkolwiek taktykę, jaką mogę znaleźć, aby uzyskać dodatkowe rzeczy w tym chcieć. Więc niektórych z tych wskazówek nauczyłem się od siebie, nie tylko z mojego projektu, ale także od siebie jako klienta w innych projektach, w których jestem pełzaczem zakresu.

Więc jeśli potrzebujesz wskazówek, narzędzi lub technik, aby zarządzać swoim zasięgiem, lub jeszcze lepiej, zidentyfikować pełzanie zakresu, odwiedź nas na ProjectManager.com.