Oligopol: definicja, charakterystyka, rodzaje i przykłady

Opublikowany: 2023-09-07

Cechy oligopolistycznej struktury rynku obejmują współzależne decyzje, załamaną krzywą popytu i konkurencyjne zachowania firm. Współzależność oznacza, że ​​każda firma bierze pod uwagę decyzje innych firm dotyczące cen i produkcji, podejmując własną decyzję.

Prowadzi to do załamania krzywej popytu, która pokazuje, jak inne firmy reagują na zmianę ceny produktu. Wreszcie, konkurencyjne zachowanie firm oznacza, że ​​każda firma stara się prześcignąć swoich konkurentów, dostarczając lepsze produkty lub usługi po niższych cenach.

Branża sprzętu fotograficznego to oligopolowa struktura rynku, charakteryzująca się wysokimi barierami wejścia i wyjścia, co utrudnia wejście na rynek nowym podmiotom. Kluczowymi cechami struktur rynkowych oligopolu są wysoka koncentracja, wzajemna współzależność, przywództwo cenowe i konkurencja pozacenowa. Konkurenci w tej strukturze rynku są nieliczni i mogą wzajemnie wpływać na swoje decyzje.

Spis treści

Co to jest oligopol?

Oligopol to struktura rynku, w której istnieje tylko kilka firm dominujących w branży. Jest to powszechnie spotykane w przemyśle samochodowym, lotniczym, stalowym i naftowym, gdzie tylko kilka firm wytwarza większość produktów lub usług. Na przykład przemysł naftowy jest w dużej mierze zdominowany przez zaledwie kilka dużych przedsiębiorstw.

Rynki oligopolowe charakteryzują się tym, że tylko kilka firm dominuje w branży, co utrudnia wejście na rynek nowym firmom, które nie są w stanie konkurować z już istniejącymi. Może to również prowadzić do wyższych cen i mniejszej innowacyjności w branży.

Oligopol to struktura rynku, w której dwie lub więcej firm dominuje w branży. Cechy oligopolu obejmują sztywność cen, zróżnicowanie produktów, współzależność i bariery wejścia. Przemysł samochodowy, stalowy, lotniczy i koncerny naftowe to przykłady oligopoli.

W oligopolowej strukturze rynku firmy mają możliwość manipulowania cenami i zwiększania zysków. Wynika to z niewielkiej liczby dużych producentów w branży. Przy niewielkiej liczbie firm dowolna firma na rynku może znacząco wpłynąć na cenę i podaż. W rezultacie firmy mogą próbować podnosić ceny i ograniczać produkcję, aby uzyskać większe zyski.

Przeczytaj także Znak towarowy a prawo autorskie – różnica między prawem autorskim a znakiem towarowym

Charakterystyka oligopolu

1. Wysokie bariery wejścia

Rynki oligopolowe charakteryzują się wysokimi barierami wejścia. Oznacza to, że nowym firmom trudno jest wejść na rynek, gdyż nie są w stanie konkurować z już istniejącymi.

Siła ustalania cen przez duże firmy również utrudnia wejście na rynek nowym podmiotom.

2. Siła tworzenia cen

Oligopole mają znaczną władzę cenową, co oznacza, że ​​mogą ustalać ceny znacznie wyższe niż te, które byłyby w stanie uzyskać na bardziej konkurencyjnych rynkach.

Dzieje się tak dlatego, że kilka dużych firm może zmówić się i ustalić cenę rynkową, co utrudnia innym firmom wejście na rynek i podcięcie ceny.

3. Współzależność firm

W oligopolowej strukturze rynku każda firma ustalając własne ceny, bierze pod uwagę decyzje cenowe swoich konkurentów.

Dzieje się tak dlatego, że jakakolwiek zmiana ceny przez jedną firmę będzie miała bezpośredni wpływ również na zyski innych firm.

4. Zróżnicowane produkty

Oligopole zazwyczaj wytwarzają produkty lub usługi, które albo różnią się od swoich rywali, albo są z nimi związane pewien rodzaj lojalności wobec marki.

To sprawia, że ​​klienci rzadziej zmieniają dostawców, nawet jeśli gdzie indziej dostępne są niższe ceny.

5. Konkurencja pozacenowa

Oligopole często angażują się w konkurencję pozacenową, taką jak reklama, poprawa jakości produktów i zapewnianie lepszej obsługi klienta, aby odróżnić swoje produkty od konkurentów.

Pomaga im to zyskać przewagę nad rywalami i zwiększyć udział w rynku.

6. Kilka firm o dużych udziałach w rynku

Na rynkach oligopolowych kilka dużych firm dominuje w branży i kontroluje większość udziału w rynku.

Utrudnia to nowym uczestnikom rynku konkurowanie z podmiotami o ugruntowanej pozycji, nawet jeśli oferują one niższe ceny lub lepsze produkty lub usługi.

7. Niewielu sprzedawców

Rynki oligopolowe charakteryzują się niewielką liczbą sprzedawców, którzy wytwarzają większość towarów i usług oferowanych na rynku.

Utrudnia to nowym firmom wejście na rynek i konkurowanie z istniejącymi.

8. Każda firma sama w sobie ma niewielką siłę rynkową

W oligopolowej strukturze rynku każda firma ma niewielką siłę rynkową, ponieważ wszystkie są zależne od decyzji cenowych innych firm.

Oznacza to, że jakakolwiek zmiana ceny przez jedną firmę będzie miała wpływ również na zyski innych firm.

9. Wyższe ceny niż doskonała konkurencja

Rynki oligopolowe mają zwykle wyższe ceny niż doskonała konkurencja ze względu na siłę cenową dużych firm, brak konkurencji i brak zachęt dla firm do obniżania cen.

Przeczytaj także : Czym jest wzrost sprzedaży? Wzrost sprzedaży wyjaśniony szczegółowo

Może to prowadzić do wyższych zysków tych firm, ale może być również szkodliwe dla konsumentów.

10. Bardziej wydajny

Rynki oligopolowe są zwykle bardziej wydajne niż doskonała konkurencja, ponieważ pozwalają firmom wykorzystać efekt skali i skoncentrować się na wytwarzaniu produktów najwyższej jakości po najniższych kosztach.

Pomaga im to osiągnąć wyższe zyski bez martwienia się o konkurowanie ceną.

11. Reklama

Duże firmy działające na rynkach oligopolu często angażują się w kampanie reklamowe, aby wyróżnić swoje produkty na tle konkurencji i zwiększyć lojalność wobec marki.

Pomaga im to zyskać przewagę nad rywalami i zwiększyć udział w rynku, nawet jeśli inne firmy oferują niższe ceny lub produkty lepszej jakości.

12. Zachowanie grupowe

Na rynkach oligopolowych firmy zwykle działają w grupie, a nie indywidualnie ze względu na współzależność między nimi.

Oznacza to, że każda firma ustalając własne ceny, bierze pod uwagę decyzje cenowe swoich konkurentów.

13. Konkurencja

Rynki oligopolowe charakteryzują się konkurencją pomiędzy kilkoma dużymi firmami, w przeciwieństwie do konkurencji doskonałej, w której konkuruje ze sobą wiele małych firm.

Oznacza to, że firmy te mogą zawierać zmowę i ustalać cenę rynkową, utrudniając innym firmom wejście na rynek i podcinając je.

14. Bariery wejścia firm

Na rynkach oligopolowych bariery wejścia są zwykle wysokie ze względu na korzyści skali, obecność dużych firm i lojalność klientów wobec marki.

To sprawia, że ​​nowym podmiotom bardzo trudno jest konkurować z podmiotami o ugruntowanej pozycji, nawet jeśli oferują one niższe ceny lub lepsze produkty lub usługi.

15. Brak jednolitości

Ze względu na liczbę firm na rynku i ich różne strategie rynkom oligopolowym brakuje jednolitości.

Oznacza to, że ceny stosowane przez każdą firmę mogą znacznie różnić się od cen ustalanych przez konkurentów.

16. Istnienie sztywności cen

Ponieważ firmy na rynkach oligopolu zależą od decyzji cenowych innych firm, ceny często pozostają niezmienne.

Nazywa się to sztywnością cen i może prowadzić do ograniczenia konkurencji na rynku i wyższych cen dla konsumentów.

17. Brak unikalnego wzorca zachowań cenowych

Na rynkach oligopolistycznych strategie cenowe przyjęte przez firmy nie są ograniczone do żadnego konkretnego wzorca.

Oznacza to, że każda firma musi brać pod uwagę decyzje cenowe swoich rywali i odpowiednio dostosowywać własne ceny, aby zachować konkurencyjność.

18. Nieokreśloność krzywej popytu

Na rynkach oligopolowych, ze względu na fakt, że firmy są wzajemnie zależne od swoich decyzji cenowych, trudno jest określić unikalną krzywą popytu na dany produkt lub usługę. Oznacza to, że firmy muszą polegać na decyzjach cenowych swoich konkurentów, aby ustalać własne ceny.

Przeczytaj także Pytanie dychotomiczne: definicja, znaczenie i przykłady

Ogólnie rzecz biorąc, cechy rynków oligopolu obejmują wyższe ceny niż doskonała konkurencja, bardziej wydajną produkcję, kampanie reklamowe, zachowania grupowe wśród firm, bariery wejścia dla firm, brak jednolitości cen wśród konkurentów oraz istnienie sztywności cen.

Co więcej, rynki te charakteryzują się brakiem unikalnego wzorca zachowań cenowych i nieokreślonością krzywej popytu.

Rodzaje oligopolu

Rodzaje oligopolu

  • Czysty oligopol: W czystym oligopolu na rynku działają tylko dwie lub trzy firmy, na które nie ma wpływu żadna inna firma. W tym oligopolowym środowisku panuje zacięta konkurencja, ponieważ każda firma nieustannie walczy o dominację na rynku.

  • Niedoskonały oligopol: W niedoskonałym oligopolu istnieje więcej niż jedna dominująca firma, ale rynek jest nadal zdominowany przez kilku kluczowych graczy. Na tego typu rynku oligopolistycznym firmy współpracują, aby maksymalizować swoje zyski, ustalając ceny i angażując się w mniej zaciętą konkurencję.

  • Otwarty oligopol: W otwartym oligopolu na rynku istnieje wiele małych firm, które mogą ze sobą konkurować, ale nie są w stanie przejąć kontroli nad całym rynkiem. Ten oligopol charakteryzuje się walkami cenowymi i kampaniami strategicznymi, ponieważ każda firma stara się wykorzystać słabe punkty przeciwników.

  • Zamknięty oligopol: W zamkniętym oligopolu na rynku jest niewiele firm, które zdobyły dominację w całej branży. W tej formie oligopolu firmy zapewniły sobie pewien stopień dominacji na rynku, co prowadzi do braku konkurencji.

  • Zmowa oligopolu: W zmowie oligopolu firmy zawierają porozumienia w celu ustalenia cen i poziomów produkcji w celu maksymalizacji swoich wspólnych zysków. Oligopole tego rodzaju charakteryzują się zarówno stabilnością cen, jak i lukratywnymi zyskami dla wszystkich zaangażowanych przedsiębiorstw.

  • Konkurencyjny oligopol: W konkurencyjnym oligopolu istnieje kilka dużych firm, ale konkurują one ze sobą agresywnie poprzez strategie cenowe, promocje i kampanie reklamowe. Tę strukturę oligopolu charakteryzuje zaciekła rywalizacja i ceny znacznie niższe niż te spotykane w tradycyjnych lub zniekształconych oligopolach.

  • Częściowy oligopol: W częściowym oligopolu istnieje kilka dużych firm, które dominują na rynku, ale istnieje również wiele małych firm, które ze sobą konkurują. Oligopol ten charakteryzuje się intensywną rywalizacją pomiędzy małymi firmami i niemożnością kontrolowania całego rynku przez jedną firmę.

  • Całkowity oligopol: W całkowitym oligopolu tylko jedna firma ma kontrolę nad całą branżą, a jej strategie cenowe rządzą rynkiem. Ten typ oligopolu znany jest ze stabilnych cen i wyjątkowych zysków z podstawowej działalności.

  • Zorganizowany oligopol: W zorganizowanym oligopolu kilka dużych firm współpracuje ze sobą w celu przejęcia kontroli nad całym rynkiem. Ten typ oligopolu charakteryzuje się stabilnymi cenami i zwiększonymi zyskami dla wszystkich uczestniczących firm.

  • Oligopol syndykowany: W oligopolu konsorcjalnym kilka firm łączy się, aby przejąć kontrolę nad całym rynkiem. Ten typ oligopolu skutkuje stałymi cenami, większymi zyskami zaangażowanych firm i spadkiem konkurencji na rynku.

Przeczytaj także Czym charakteryzują się badania ilościowe?

Przykłady oligopolu

Pojazdy silnikowe w USA: W Stanach Zjednoczonych pojazdy silnikowe są doskonałym przykładem oligopolu. Rynek amerykański jest zdominowany przede wszystkim przez trzy firmy: General Motors, Ford i Chrysler, które łącznie odpowiadają za około 70% całkowitej sprzedaży.

Wiadomości Media: Branża mediów informacyjnych to kolejny przykład oligopolu, ponieważ istnieje tylko kilka dużych firm medialnych kontrolujących cały rynek. Firmy te, takie jak NBC Universal, Disney i Time Warner, znane są z ogromnej siły oddziaływania na opinię publiczną.

Płatki śniadaniowe: Branża płatków śniadaniowych to oligopol, w którym tylko kilka firm ma znaczącą kontrolę nad całym rynkiem. Firmy takie jak Kellogg's, Quaker Oats i General Mills dominują na światowym rynku płatków śniadaniowych.

Telefony komórkowe: Branża telefonów komórkowych jest zdominowana przez kilku dużych graczy, takich jak Apple, HTC i Samsung. Przedsiębiorstwa te zapewniły sobie przeważającą część całkowitego udziału w rynku, pozostawiając jedynie marginalne miejsce dla nowych uczestników rynku lub małych przedsiębiorstw.

Piwo: Branża piwna jest doskonałym przykładem oligopolu, ponieważ jest zdominowana przez zaledwie kilka dużych firm. Firmy takie jak Anheuser-Busch InBev, MillerCoors i Heineken kontrolują ponad 70% całkowitego udziału w rynku w Stanach Zjednoczonych.

Wniosek!

Ostatecznie branże oligopolowe mają cechy, które odróżniają je od innych struktur rynkowych. Działają na konkurencyjnym rynku i wymagają od przedsiębiorstw sprytu, aby pozostać konkurencyjnymi.

Wejście i wyjście z branż oligopolowych może być trudne, ponieważ nieliczne firmy na rynku zwykle posiadają znaczącą siłę rynkową. Siły rynkowe popytu i podaży nadal działają, jednak firmy częściej koncentrują się na strategicznych decyzjach cenowych w celu maksymalizacji zysków. Krzywa przychodów krańcowych jest pojęciem ważnym do zrozumienia w przypadku oligopoli, ponieważ może dostarczyć wskazówek dotyczących tego, ile przychodów firma uzyska przy danej cenie.

Zrozumienie cech oligopolu zapewni przedsiębiorstwom przewagę w podejmowaniu strategicznych decyzji i utrzymaniu konkurencyjności na swoich rynkach. W świecie intensywnej konkurencji przedsiębiorstwa z tych branż muszą być przygotowane na szybką adaptację, aby odnieść sukces.

Podobał Ci się ten post? Zapoznaj się z całą serią dotyczącą marketingu

Akademia Marketingu91