Girişimciliğin Psikolojik Teorisi

Girişimciliğin Psikolojik Teorisi, başarılı girişimciliğin ve girişimcilik sürecinin arkasındaki dinamikleri açıklamaya çalışan bir kavramdır. Girişimci kişiliği ve bunun ekonomik teori, iş ve mülkiyet etiği, girişimcilik eğitimi ve girişimcilik uygulamasıyla nasıl ilişkili olduğunu anlamaya odaklanır.

Girişimciliğin psikolojik modeli, girişimciliğin ekonomik büyüme ve sosyal gelişme üzerindeki etkilerine de bakar. Motivasyon, risk alma davranışı, öz yeterlilik, yaratıcılık, yenilikçilik ve karar verme gibi psikolojik yönlere bakarak, Girişimciliğin Psikolojik Teorileri, girişimci başarıya katkıda bulunan faktörlerin derinlemesine anlaşılmasını sağlar.

Girişimciliğin Psikolojik Teorisi Nedir?

Psikolojik Girişimcilik Teorisi, girişimcilik faaliyetlerini büyük ölçüde kişilik özellikleri veya diğer içsel motivasyonlar gibi psikolojik faktörler tarafından motive edilenler olarak gören bir ekonomik ve sosyal gelişme biçimidir. Girişimci davranışın, bireyin psikolojik faktörlerinden önemli ölçüde etkilendiğini iddia etmektedir. Psikolojik faktörler, bir kişinin tutumlarını, inançlarını ve motivasyonlarını içerir ancak bunlarla sınırlı değildir.

Bu psikolojik faktörler, bir bireyin girişimcilik faaliyetleri yoluyla ekonomik ve sosyal gelişme fırsatlarını nasıl algılayacağını ve bu tür faaliyetlerle ilgili risk alma istekliliğini şekillendirir. Psikolojik teori ayrıca, dini inançların, kuşaksal farklılıkların ve sosyolojik dinamiklerin hepsinin bir bireyin girişimci tutumlarını şekillendirdiğini ve onların girişimci davranışlarını motive etmede önemli bir faktör olduğunu ileri sürer.

Girişimciliğin Psikolojik Teori Türleri

1. Öz-Yeterlik Teorisi

Bu teori, bir bireyin zihniyetinin bir hedefe ulaşma yeteneğini nasıl etkilediğini yakından inceler ve bu tutumun oluşumunu keşfetmede daha da ileri gider. Bu teori, bir kişinin bir görevi veya projeyi tamamlama yetenekleri hakkındaki inançlarının, girişimci davranışın arkasındaki itici güç olduğunu ima eder.

2. Kontrol Odağı Teorisi

Bu hipotez, bir kişinin içinde bulunduğu koşullar hakkındaki farkındalığını değerlendirir ve içsel bir kontrol duygusuna sahip olanların girişimcilik hedefleriyle ilişkili olduğunu ima eder. Bu teori, bir bireyin sonuçlarını kontrol etme konusundaki içsel yeteneklerine ilişkin algısının, girişimci faaliyetlere yönelik tutumları üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olacağını belirtir.

3. Kendi Kendine Rekabet Teorisi

Bu kavram, bireylerin kendilerini iyileştirmek ve önceki versiyonlarını aşmak için içsel bir dürtüye sahip olduklarını gösterir. Öncekinden daha iyi olma veya “kendi kendine rekabet etme” dürtüsü, girişimci davranışta itici bir güç olabilir.

4. Belirsizlik Toleransı Teorisi

Bu teori, belirsizliğe daha iyi tahammül edebilenlerin çalkantılı veya öngörülemeyen ortamlarda daha büyük başarı elde edeceğini öne sürüyor. Bu, sonucun net bir yolu veya anlayışı olmadığında girişimcilik çabalarında faydalı olabilir.

5. Tutku Teorisi

Bu teori, girişimcileri motive eden çeşitli coşku ve dürtü kaynaklarını aydınlatır. Psikolojik tutku teorisi, bireyin bir projenin başarıyla tamamlanması için tutkulu olması gerektiğini vurgular.

6. Dürtüsellik Teorisi

Bir girişimci olarak, piyasa koşullarının belirsizliği ve aciliyeti nedeniyle düşünmeden hareket etmeniz gereken zamanlar olacaktır. Psikolojik girişimcilik teorileri, bireylerin en iyi başarı şansına sahip olmak için hesaplanmış riskler almaya ve hızlı hareket etmeye istekli olmaları gerektiğini ima eder.

7. Uyumsuzluk Teorisi

Anlaşmazlık teorisi, bir girişimcinin inatçı ve kasıtlı olarak işbirliği yapmayan biri olarak imajını çizdiği için her zaman bir çekişme kaynağı olmuştur. Girişimciliğin psikolojik modeli, girişimcilerin nahoş olmaları gerektiğini önermez, bunun yerine fikir ayrılığı olduğunda bunu fark etme ve gerektiğinde savunmada durma yeteneğine sahip olmalarını önerir.

8. Planlı Davranış Teorisi

Bu teoriye göre, bir kişinin eylemlerini etkileyen en güçlü güç, onların arkasındaki niyetlerdir. Psikolojik teori, bir bireyin niyetlerinin, girişimcilik davranışı da dahil olmak üzere davranışlarını anlama ve tahmin etme söz konusu olduğunda en önemli faktör olduğunu öne sürer.

9. İlişkilendirme Teorisi

Bu teorinin fikri, insanların zaferlerinin ve yenilgilerinin yanı sıra diğer bireylerin eylemlerinin ardındaki nedenleri aramaya ilham verecekleridir. Girişimciliğin psikolojik teorileri, girişimcilerin bilinçli kararlar verebilmek için başarılarını ve başarısızlıklarını doğru bir şekilde ilişkilendirebilmeleri gerektiğini ima eder.

10. Uyanıklık Teorisi

Birçok yazar, işlerinde girişimcilerin ekonomik rolünü tartışırken bu teoriye güvenir. Psikolojik teori, girişimcilerin başarılı olmak için fırsatları hızlı bir şekilde tanımlayabilmeleri, değerlendirebilmeleri ve bunlardan yararlanabilmeleri gerektiğini iddia eder.

11. Kibir Teorisi

Bu teori, girişimcilerin daha yüksek bir güven düzeyine sahip olduklarını varsayar, bu da onların fikirlerini uygularken daha esnek olmalarını ve daha az savunmasız hissetmelerini sağlar. Psikolojik teori, bir bireyin başarılı olmak için yeteneklerine ve vizyonuna inanması gerektiğini öne sürer.

12. Başarı Motivasyonu Teorisi

Bu kavram, girişimcilerin başarı için ateşli bir hırsla hareket ettiğini savunur. Psikolojik teori, bireylerin karşılaşabilecekleri engelleri aşmak için hedeflerine ulaşmak için güçlü bir arzuya sahip olmaları gerektiğini vurgular.

13. Usul Adaleti Teorisi

Prosedürel adalet teorisine göre, girişimciler karar verme süreçlerinin adil bir şekilde yürütülmesini sağlarlar. Psikolojik teori, girişimcilerin işletmelerinin başarılı olmasını sağlamak için adaleti ve eşitliği dikkate almaları gerektiğini öne sürüyor.

14. Düzenleyici Odaklanma Teorisi

Bu teori, bireylerin iki durum arasında geçiş yapabileceğini açıklar: bir terfi odağı ve bir önleme odağı. Bu perspektiflerin her ikisi de çeşitli ortamlarda benzersiz avantajlara sahiptir. Psikolojik teori, terfi odağının bir bireyin fırsatlardan yararlanmasına yardımcı olabileceğini, önleme odağının ise riskleri azaltmaya yardımcı olabileceğini öne sürüyor.

15. Beklenti Teorisi

Bu teori, bir bireyin potansiyel karlara değer verdiğinde, bir girişim başlatabileceklerine kesin olarak inandığında ve bunun başarılı olacağından emin olduğunda, girişimciliği sürdürmek için gereken tüm motivasyona sahip olacaklarını varsayar. Psikolojik teori, bireylerin gerekli adımları atacak kadar motive hissetmeleri için kendilerine ve projelerine güçlü bir inançları olması gerektiğini öne sürer.

Başarılı Girişimcilerin Psikolojik Özellikleri

Girişimciliğin psikolojik özellik teorileri, girişimcilerin kendilerini girişimci olmayanlardan ve girişimci arayışlarında başarısız olanlardan ayıran benzersiz tutumsal ve psikolojik özelliklere sahip olduğunu öne sürmektedir.

1. Başarı ihtiyacı

Bu teori, insanların içsel başarı duygularını tatmin etmek için kişisel başarı için çabaladıklarını öne sürer. McClelland'ın 1961 modeline göre başarı ve güç ihtiyacı, girişimcilerin başarılı olmak için güçlü bir arzuya sahip olduklarını ve bunun için risk almaya istekli olduklarını ima eder.

Bu (n-ach) teorisine yönelik eleştirilerden bazıları, bir bireyin deneyim düzeyi ve ağları gibi diğer yönlerini hesaba katmadığını içerir. Bu olgu yalnızca iş insanlarıyla sınırlı değildir; hayatın her kesiminden bireyler benzer davranışlar sergilediler.

2. Kontrol odağı

Bu teoriye göre, hepimiz kaderimizin ya kendi elimizde ya da bir başkasının elinde olduğuna dair kesin bir inanca sahibiz. Kontrol derecemiz dahili veya harici kaynaklı olabilir.

İçselciler, olumlu ya da olumsuz sonuç ne olursa olsun, çabalarının bir yansıması olduğuna inanırlar. Dışsalcılar, sonucun olumlu ya da olumsuz olmasına bakılmaksızın, yaşamlarının dış güçler tarafından belirlendiği konusunda ısrarla ısrar ederler.

Sonuç olarak, teori, içsel olarak yönlendirilen iş uygulamalarının, dışa odaklı olanlardan daha başarılı olduğunu önermektedir.

Bu hipotez n-ach'ı destekler ve içsellerin dışsallardan daha hedef odaklı olduğunu öne sürer. Eleştirilerin bir kısmı, başkanlar veya rahipler gibi iş yürütmeden şirket içinde liderlik yapan kişilerin de olduğunu, iç liderlik kavramının birçok kuruluşta bulunabilen bir uygulama olduğunu ileri sürüyor.

3. Psikodinamik

Bu model, hırs, hakimiyet ve yaratıcılık gibi belirli özelliklere sahip bireylerin iş hayatında başarılı olma olasılıklarının daha yüksek olduğunu önermektedir.

Kets de Vries, kendi hesabına çalışan ve başarılı insanların genellikle güvensizlik, istismar, düşük öz saygı ve güven eksikliği duygularıyla "sorunlu bir çocukluk" yaşadıklarını öne sürdü. Böyle bir ortamda büyümenin, daha önce kontrolü elinde tutanlar üzerinde bastırılmış güç arzularına yol açabileceğine inanılıyor.

Bu arzular daha sonra girişimci çabalar yoluyla tezahür eder. Teori aynı zamanda, girişimcilerin risk alma davranışı için daha büyük bir kapasiteye sahip olduklarını, çünkü kendilerini ifade etmenin bir yolu olarak risk almaya daha alışık olabileceklerini öne sürüyor.

4. Risk Alma Eğilimi

Son olarak, risk alma eğilimi başarılı girişimcilerin önemli bir özelliğidir. Bu özellik, çabalarından kar elde etmek için risk almaya ve bilinmeyene doğru girişimde bulunmaya istekli bireylerin başarılı olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Bu risk alma tutumu, girişimcilerin yeni olasılıkları keşfetmelerine ve endüstrilerinin sınırlarını zorlamalarına izin verdiği için önemlidir.

Bu ilke, serbest mesleğe ilişkin risk almanın önemini vurgulamaktadır. Risk almaya ve sınırları zorlamaya daha istekli olanların patron olma olasılığı, bu tür şansları kabul etmeyenlere göre daha yüksektir.

Bu teoriye yönelik eleştiriler, risk almanın başarıya götüren tek faktör olmadığını; öz motivasyon, azim ve yaratıcılık gibi diğer önemli faktörler de önemlidir.

Psikolojik Nitelikler Girişimci Başarıyı Nasıl Sağlar?

Psikolojik teori, bir bireyin psikolojik özelliklerinin girişimcileri girişimci olmayanlardan ayırdığını iddia eder. Risk alma, korkusuzluk, açık fikirlilik ve yüksek düzeyde özgüven gibi psikolojik niteliklerin girişimcilik başarısı için gerekli olduğuna inanılmaktadır.

Psikolojik araştırmalar, bu tür niteliklere sahip kişilerin, potansiyel tuzaklara rağmen girişimcilikle ilgili gerekli riskleri alma ve bir girişimi sürdürme olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Ekonomik teşvikler de bireyleri girişimci olmaya teşvik etmede önemli bir rol oynamaktadır. Vergi teşvikleri, hibeler ve krediler gibi devlet programları, potansiyel girişimcilerin inanç sıçraması için gerekli kaynakları sağlayabilir.

Nesil girişimciler, genellikle ekonomik açıdan yetersiz kaynaklara sahiptir ve geleneksel finansman biçimlerine erişimleri olmayabilir. Bu nedenle, psikolojik özellikler girişimcileri farklılaştırır ve hedef pazarlarını anlamaları ve başarılı bir iş geliştirmeleri için daha da önemli hale gelir.

Girişimcilik Sürecinin Psikolojik Teorisi ve Sosyolojik Teorisi

Psikolojik Teori, başarılı girişimcilerin niteliklerine ve davranışlarına odaklanırken, Sosyolojik Teori, ekonomik faktörlerin girişimciliğin gelişimini nasıl etkilediğine bakar. Her ikisinin de avantajları vardır ve bu karmaşık alan hakkında içgörü sağlayabilir, ancak girişimcilik başarısını gerçekten anlamak için her iki teorinin bir kombinasyonuna ihtiyacınız vardır.

Psikolojik teori, başarılı girişimcilerin hırs, risk alma yeteneği, yaratıcılık, öz yeterlilik vb. Bu teori aynı zamanda bir girişimcinin kişiliğinin kendi benzersiz deneyimleri ve çevresi tarafından şekillendiğini öne sürüyor.

Sosyolojik teori, girişimci çabaların gelişimini etkileyen daha geniş ekonomik güçlere bakar. Bir işletmenin başarısı veya başarısızlığı üzerinde etkisi olabilecek piyasa koşulları, yasal engeller, sermayeye erişim vb. faktörleri dikkate alır. Bu teori, eğer doğru ortam varsa, doğru niteliklere ve davranışa sahip herhangi bir girişimcinin başarılı olabileceğini öne sürüyor.

Nihayetinde, bazı girişimcilerin neden diğerlerinden daha başarılı olduğunu anlamaya çalışırken hem psikolojik hem de sosyolojik teorileri dikkate almak önemlidir. Psikolojik özellikler ve davranışlar başarı için gerekli olabilir, ancak destekleyici bir ortam olmadığı sürece hiçbir şeyi garanti etmezler.

Bu iki parçanın nasıl bir araya geldiğini anlamak, girişimcilik çabalarınız için daha iyi stratejiler geliştirmenize yardımcı olacaktır. Doğru kaynaklardan nasıl yararlanılacağını bilmek, destekleyici bir ağ oluşturmak ve hangi faktörlerin başarılı olmanıza yardımcı olacağını anlamak, girişimci adayları için çok önemlidir. Her iki teori de göz önünde bulundurulduğunda, başarı daha yakındır.

Çözüm!

Sonuç olarak, Psikolojik Teori, girişimcilerin motivasyonlarını ve davranışlarını anlamaları için önemli ve yararlı bir yaklaşımdır. Risk alma, yaratıcılık, problem çözme ve iletişim becerileri gibi girişimcilikte başarıyı etkileyebilecek temel psikolojik özellikleri ve nitelikleri belirlemelerine yardımcı olur.

Bu özellikleri anlayarak, girişimciler başarı potansiyellerini en üst düzeye çıkarmak için stratejiler geliştirebilirler. Ek olarak, potansiyel zorlukları ve fırsatları tanımak için teoriyi kullanmak, girişimcilerin daha bilinçli kararlar almalarına ve hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olabilir.

Sonuç olarak, gerçek girişimcilik potansiyeline ulaşmak isteyen her girişimci için değerli bir araçtır. Bu bilgiyi uygulayarak, girişimciler bir iş kurma ve yönetme ile gelen zorlukların üstesinden gelmek için daha uygun olacaklardır.

Gelecek vadeden bir girişimciyseniz, yolculuğunuzda size iyi şanslar diliyoruz. Psikolojik Teori, kendinizi anlamanıza ve girişimcilikte başarı için gerekli becerileri geliştirmenize yardımcı olan paha biçilmez bir araç olabilir. Doğru zihniyet, özveri ve bilgi ile gerçek potansiyelinize ulaşabilir ve başarıya ulaşabilirsiniz.

Bu gönderiyi beğendiniz mi? İş ile ilgili tüm seriye göz atın